เกาะเสม็ด เป็นเกาะที่ใหญ่ที่สุดในอุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า – หมู่เกาะเสม็ด ตั้งอยู่บริเวณชายฝั่งทะเลด้านอ่าวไทย ตำบลเพ อำเภอเมือง จังหวัดระยอง มีเนื้อที่ประมาณ 3,125 ไร่ อยู่ห่างจากฝั่งบ้านเพประมาณ 6.5 กิโลเมตร
เกาะเสม็ด ได้รับการขนานนามว่า “เกาะแก้วพิศดาร” เป็นเกาะที่มีความสำคัญทางด้านประวัติศาสตร์ของวรรณกรรมไทย ในช่วงยุคต้นของกรุงรัตนโกสินทร์ ดังปรากฏในวรรณคดีไทยเรื่อง พระอภัยมณี เป็นกวีนิพนธ์ของท่านสุนทรภู่ สาเหตุที่ถูกขนานนามว่า “เกาะแก้วพิศดาร” อาจจะมีที่มาจากหาดทรายบนเกาะเสม็ด ขาวราวกับแก้วที่มีอยู่ทั่วทั้งเกาะ ส่วนที่มาของชื่อ “เกาะเสม็ด” นั้น สาเหตุมาจากบนเกาะมีต้นเสม็ดขาว และเสม็ดแดงขึ้นอยู่มาก ซึ่งในอดีตชาวบ้านได้นำต้นเสม็ดมาใช้จุดไฟ ทำให้เกาะแห่งนี้ถูกตั้งชื่อว่าเกาะเสม็ด
เกาะเสม็ด นับเป็นแหล่งท่องเที่ยวยอดนิยมอีกแห่งหนึ่ง ทางด้านทิศตะวันออกและทิศเหนือ มีอ่าวและหาดทรายสวยๆ หลายแห่งเรียงรายต่อกัน เริ่มตั้งแต่ อ่าวน้อยหน่า อ่าวลูกโยน หาดทรายแก้ว อ่าวไผ่ อ่าวทับทิม อ่าวนวล อ่าววงเดือน อ่าวเทียน อ่าวหวาย อ่าวกิ่ว ซึ่งหาดทรายแก้วเป็นหาดทรายที่ขาวและยาวที่สุด มีความยาวประมาณ 2 กิโลเมตร และเป็นหาดยอดนิยมของนักท่องเที่ยว ทางด้านทิศตะวันตกของเกาะเสม็ด คือ อ่าวพร้าว บริเวณชายหาดมีต้นมะพร้าวเรียงรายอยู่มากมาย และเป็นจุดชมพระอาทิตย์ตกที่สวยที่สุดของเกาะ ทางตอนใต้ของเกาะ เป็นบริเวณอ่าวปะการังที่มีแหล่งปะการังสวยงาม เหมาะสำหรับการดำน้ำตื้น บริเวณปลายแหลมด้านใต้มีเกาะเล็กๆ อยู่ 3 เกาะ ได้แก่ เกาะจันทร์ เกาะสันฉลาม และหินขาว ซึ่งเป็นที่อาศัยและวางไข่ของนกนางนวล
ข้อมูลจากดาวเทียมไทยโชต บันทึกภาพเมื่อวันที่ 27 ธันวาคม พ.ศ. 2554 สังเกตเห็นว่ารูปร่างของเกาะเสม็ดเป็นเกาะรูปสามเหลี่ยม มีความยาวประมาณ 6 กิโลเมตร ส่วนที่กว้างที่สุดของเกาะเสม็ด กว้างประมาณ 3 กิโลเมตร และส่วนที่แคบที่สุดอยู่บริเวณอ่าวกิ่วนอก – อ่าวกิ่วใน ซึ่งกว้างประมาณ 100 เมตร มีภูเขาสลับซับซ้อนเป็นแนวสันเขายาว ทางฝั่งด้านตะวันตกของเกาะเป็นหน้าผาสูง และลาดชันลงสู่ทางด้านตะวันออก ทำให้เกิดชาดหาดเว้าโค้งที่สวยงามหลายแห่ง ซึ่งส่วนใหญ่จะอยู่ทางด้านเหนือและทางตะวันออกของเกาะเสม็ด จากภาพจะเห็นพื้นที่สีเขียวบนเกาะ ซึ่งบริเวณนี้ส่วนใหญ่จะเป็น ป่าเบญจพรรณ และบริเวณอ่าวน้อยหน่า อ่าวกลาง หาดทรายแก้ว จะเห็นลักษณะของสิ่งก่อสร้างเกาะกลุ่มเรียงตัวกันอยู่อย่างหนาแน่นตามริมชายหาด ซึ่งเป็นรีสอร์ท หรือที่พักอาศัยของนักท่องเที่ยว นั่นเอง
ที่มา : www.koh-samet.org
รวบรวมข้อมูลโดย : นางสาวปณิชา นพจิระเดช