ภูกระดึงจัดเป็นภูเขาที่มีชื่อเสียงโด่งดังที่สุดในภาคอีสาน ตั้งอยู่ในเขต อ.ภูกระดึง จ.เลย ความสำคัญของภูกระดึงโดยรวมจัดเป็นภูเขาที่มีความสวยงาม จุดเด่นที่เป็นเอกลักษณ์ คือ เป็นภูเขารูปทรงแปลก มียอดราบเรียบเป็นเส้นตรงเรียกว่าภูเขายอดราบ ที่ราบกว้างใหญ่อยู่บนยอดภู มีความสูงจากระดับทะเลปานกลางประมาณ 1,250 เมตร จุดสูงสุดที่ 1,316 เมตร ความสูงจากฐานถึงยอดในทางดิ่งประมาณ 1,000 เมตร ลักษณะอากาศเย็นสบายถึงหนาว มีพืชพรรณธรรมชาติหลากหลายสายพันธุ์ให้ศึกษา โดยเฉพาะทุ่งหญ้าและป่าสน
ในภาพจากดาวเทียมสีผสมสามารถสังเกตเห็นภูกระดึงได้ชัดเจน เนื่องจากเป็นภูมิประเทศที่มีขนาดใหญ่ คือ มีพื้นที่ราบบนยอดประมาณ 54 ตารางกิโลเมตร พื้นที่โดยรวมถึงเชิงภู ประมาณ 220 ตารางกิโลเมตร ภาพจากดาวเทียมจะเห็นภูกระดึงมีรูปร่างค่อนข้างกลม พื้นที่สีเขียวเป็นป่าล้อมรอบพื้นที่สีเทารูปคล้ายหัวใจ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นทุ่งหญ้าบนยอดภู ส่วนสีชมพูอ่อนและจางในพื้นที่ สีเทาคือป่าโปร่งปนป่าสน ส่วนริ้วสีแดงเข้มคือป่าดิบในร่องน้ำบนภูพื้นที่โดยรอบภูทั้งหมดจะมีสีจางและด่างหลากหลายสี แสดงถึงการเปิดป่าหักล้างถางพงและใช้เป็นพื้นที่เกษตรกรรม
ในเชิงธรณีสัณฐาน ลักษณะภูกระดึงมียอดราบ รองรับด้วยโครงสร้างของชั้นหินวางตัวเกือบจะอยู่ในแนวราบ ซึ่งเป็นส่วนของโครงสร้างรูปประทุนหงาย โดยรอบภูมีไหล่เขาที่เป็นขอบผาชัน สลับกับไหล่เขาค่อนข้างลาด ทำให้ดูเหมือนขั้นบันได ทั้งนี้เป็นผลจากการมีโครงสร้างทางธรณีที่มีชั้นหินทนทานต่อการสึกกร่อน สลับกับชั้นหินที่สึกกร่อนได้ง่าย ส่วนใหญ่เป็นหินทรายที่สึกกร่อนได้ยากสลับกับหินทรายแป้งและหินดินดานที่สึกกร่อนได้ง่าย จากลักษณะโครงสร้างเช่นนี้ยังทำให้มีผาชันโดยรอบ ภูกระดึงมีชะง่อนผาหรือเทิบ ยื่นล้ำออกมากลายเป็นจุดท่องเที่ยวที่สำคัญ เช่น ผาหล่มสัก ผานกแอ่น ฯลฯ ตามจุดไหล่เขาที่หินผุมีน้ำไหลซึมออกมาตามแนวลาดเอียงของชั้นหิน เรียกว่า “ซำ” เช่น ซำแฮก, ซำกกกอก, ซำกกโดน เป็นต้น
ที่มา : หนังสือธรณีสัณฐานประเทศไทยจากห้วงอวกาศ
รวบรวมข้อมูลโดย ณัฐพล สมจริง