
ภูเขาไฟจังหวัดบุรีรัมย์มีภูเขาไฟที่เกิดจากการมุดตัวของแผ่นเปลือกโลกบริเวณที่เป็นประเทศกัมพูชามุดสอดลงไปใต้แผ่นเปลือกโลกที่เป็นส่วนของภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทยในปัจจุบัน ทำให้เกิดการยกตัวของแผ่นเปลือกโลก กลายเป็นเทือกเขาพนมดงรักและเกิดแนวภูเขาไฟกระจายขนานอยู่ทางทิศเหนือของเทือกเขาพนมดงรักตั้งแต่จังหวัดนครราชสีมา บุรีรัมย์ สุรินทร์ ศรีสะเกษและจังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งพบมากที่สุดในจังหวัดบุรีรัมย์ เนื่องจากแผ่นที่มุดต่ำลงจะเข้าสู่ชั้นเปลือกโลกที่มีความร้อนสูงดังนั้นเกิดเป็นพลังงานความร้อนที่พยายามดันตัวออกมาสู่ภายนอก ลักษณะของการเกยกันของแผ่นเปลือกโลกนี้เองที่เราเรียกว่า เขตมุดตัว (subduction zone) ภูเขาไฟมักจะเกิดตามแนวเขตมุดตัวนี้ ซึ่งแถบจังหวัดที่กล่าวไปข้างต้นก็ถือว่าในอดีตอยู่บริเวณเขตมุดตัวทั้งสิ้น
ภูเขาไฟที่พบในจังหวัดบุรีรัมย์ มีอายุแตกต่างกันคือ ภูเขาไฟที่อยู่ใต้สุดหรือใกล้เทือกเขาพนมดงรักจะมีอายุมากที่สุด และภูเขาไฟที่อยู่ทางเหนือสุดหรือห่างจากเทือกเขาพนมดงรักจะมีอายุน้อยที่สุด จากการเปรียบเทียบวิวัฒนาการที่ราบสูงโคราช ประมาณว่า ภูเขาไฟกระโดง ซึ่งอยู่ทางเหนือสุดน่า จะมีอายุประมาณไม่เกิน 1 ล้านปี
ที่มา : vcharkarn.com