ประเทศไทยถือว่ามีครบทั้งลักษณะภูมิประเทศแบบภูเขาไฟและลาวาหลาก ซึ่งพบว่ามีความสัมพันธ์กับรอยแตกหรือรอยเลื่อนขนาดใหญ่ บางแห่งมีร่องรอยแสดงว่าลาวาไหลขึ้นมาบนพื้นผิวโลกหลายครั้ง ลาวาบางชนิดมีองค์ประกอบที่มีแร่รัตนชาติตกผลึกฝังอยู่ และเมื่อลาวาผุพังสลายตัว แร่รัตนชาติจะสะสมตัวกลายเป็นแหล่งที่มีคุณค่าทางเศรษฐกิจ แหล่งพลอยที่สำคัญของประเทศไทยทุกแห่ง ล้วนมีความสัมพันธ์กับบริเวณที่พบหินบะซอลต์หินที่เกิดจากการเย็นตัวของลาวาบนผิวโลกทั้งสิ้น เช่น แหล่งพลอยบางกะจะ อ.เมืองจันทบุรี แหล่งพลอยที่ อ.บ่อไร่ จ.ตราด และแหล่งพลอยที่ อ.บ่อพลอย จ.กาญจนบุรี

ดังคำขวัญประจำอำเภอบ่อพลอย จ.กาญจนบุรี ที่ว่า “แหล่งแร่พลอยไพลิน หลวงพ่อนิลเลื่องลือไกล ปล่องภูเขาไฟปรากฏ สับปะรดหวานฉ่ำ งามล้ำถ้ำผาวังจันทร์” ซึ่งภาพถ่ายจากดาวเทียม Landsat-8 ภาพนี้แสดงให้เห็นถึงอุตสาหกรรมการทำบ่อพลอยที่ อ.บ่อพลอย จ.กาญจนบุรี ปรากฏเป็นกลุ่มสีดำสลับน้ำเงินได้อย่าชัดเจน