ภูด่านอีป้อง เป็นภูเขาท่ามกลางที่ราบในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ วางตัวอยู่ทางทิศใต้ของภูกระดึง และอยู่ทางทิศตะวันตกของภูเวียง ยอดสูงกว่าระดับทะเลปานกลาง 1,271 เมตร หรือสูงกว่าทีราบโดยรอบประมาณ 700 เมตรทางด้านตะวันออก และประมาณ 400 เมตรทางด้านตะวันตก

ข้อมูลจากภาพถ่ายดาวเทียมไทยโชติ ปรากฏภูด่านอีป้องเป็นเนินยอดป้าน คลุมบริเวณประมาณ 4.5 ตารางกิโลเมตร มีทิวเขาและทางน้ำเป็นวงโอบล้อมหลายชั้น เป็นแบบรูปทางน้ำวงแหวนห้วยสนามทรายทางด้านเหนือและห้วยตูบกบทางด้านใต้ เมื่อรวมกันแล้วไหลลงน้ำเชิญและห้วยน้ำสุด้านทิศตะวันออก ส่วนบริเวณด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้มีแม่น้ำพรมใหญ่ไหลผ่าน ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของเขื่อนจุฬาภรณ์หรือเขื่อนน้ำพรม

ที่มาภาพ: http://thebritishgeographer.weebly.com

ธรณีสัณฐานของภูด่านอีป้องเป็นเนินยอดป้าน (Butte) เกิดจากการกร่อนของชั้นหินที่มีความแข็งแกร่งต่างกัน เหลือไว้แต่ชั้นหินที่มีความแข็งกว่า กลายเป็นเนินยอดป้าน ซึ่งลักษณะคล้ายคลึงกับภูเขายอดราบของภูกระดึงวางตัวอยู่กลางที่ราบและเนินล้อมรอบอีก 3 ชั้น ชั้นหินเหล่านี้แสดงถึงการกร่อนของชั้นหินที่มีความแข็งแกร่งต่างกันของหินชุดโคราช ที่มีลักษณะโครงสร้างทางธรณีเป็นรูปประทุนหงาย มีความกว้าง-ยาวเท่ากันเป็นรูปกระทะ และรอบๆภูด่านอีป้องมีทางน้ำเป็นลักษณะวงแหวาน ซึ่งแสดงถึงอิทธิพลของโครงสร้างทางธรณี

ธรณีวิทยาบริเวณภูด่านอีป้องเป็นชั้นหินทรายในหมวดหินภูพาน วางตัวอยู่บนชั้นหินทรายหมวดต่างๆ กันจากอายุน้อยไปหาอายุมากดังนี้ หินทรายหมวดหินเสาขัว หินทรายหมวดหินพระวิหาร หินทรายหมวดหินภูกระดึงและห้วยหินลาด

ที่มา: หนังสือธรณีสัณฐานประเทศไทยจากห้วงอวกาศ
รวบรวมข้อมูลโดย : นางสาวปณิชา นพจิระเดช